A duhet të përdoren si nëna surrogate gratë me vdekje klinike? Ky është koncepti jashtëzakonisht i diskutueshëm i paraqitur nga një filozof së fundmi. Një lëvizje të cilën vetë shkrimtarja norvegjeze e pranon se është “pa dyshim shqetësuese”, do të ndihmonte “prindërit që dëshirojnë të kenë fëmijë por nuk munden”, siç janë çiftet homoseksuale dhe jopjellorë.
Por Dr Anna Smajdor, një profesoreshë e asociuar në filozofi në Universitetin e Oslos, gjithashtu pohoi se mund të ishte një opsion i zbatueshëm për gratë që ‘preferojnë të mos mbajnë’ një fëmijë. Gratë do të shmangnin rreziqet shëndetësore të shtatzënisë, të tilla si presioni i lartë i gjakut, së bashku me çdo traumë emocionale si rezultat i komplikimeve, dhe kjo trajton problemin e mungesës së zëvendësuesve, argumentoi ajo.
Dr Smajdor, i cili e përshkroi konceptin si ‘dhurim gestacional i gjithë trupit’, madje pretendoi se burrat me vdekje të trurit mund të përdoren si zëvendësues për të lehtësuar ‘kundërshtimet feministe’. Megjithatë, ajo nuk shpjegoi se si burrat do të ishin në gjendje të mbanin një fëmijë. Por ajo tha se nuk është një ‘pjesë e fantashkencës’ dhe perspektiva mund ‘të qetësojë disa feministe’. Sipas teorisë së saj, gratë me vdekje truri ose të njohur ndryshe si vdekje klinike do të përdoreshin si zëvendësues nëse do të kishin pranuar ta bënin këtë paraprakisht. Do të përfshinte vendosjen e embrioneve në mitrën e këtyre grave deri në lindje.
Vdekja e trurit është e përhershme, që do të thotë se personi i prekur nuk do të rifitojë kurrë vetëdijen ose nuk do të fillojë të marrë frymë vetë. Ata janë të konfirmuar ligjërisht si të vdekur. Mund të shkaktohet nga një arrest kardiak ose sulm në zemër, ose lëndime të tjera që ndalojnë furnizimin me gjak ose oksigjen në tru.
Një gjendje vegjetative, në të cilën është ende legjenda e Formula 1, Michael Schumacher por është ndryshe. Këta pacientë ende tregojnë disa shenja të vetëdijes dhe kanë një shans për t’u rikuperuar sepse truri ende funksionon. Njerëzit me tru të vdekur ende mund të kenë një zemër që rreh normalisht dhe gjoksi i tyre do të ‘ngrihet e ulet me çdo frymëmarrje’. Sidoqoftë, kjo varet vetëm nga aparaturat e mbështetjes së jetës
Duke shkruar në ” Theoretical Medicine and Bioethics”, Dr Smajdor tha se është ‘e habitshme’ që asnjë vend nuk i lejon gratë të dhurojnë trupin e tyre për surrogaci pas vdekjes së trurit – një ide e shpallur për herë të parë nga mjekët në vitin 2000. Çdo grua që dëshiron të shmangë vetë ‘rreziqet dhe ngarkesat’ e të qenit shtatzënë duhet të ketë akses në këtë formë të surrogacisë, tha ajo. Shtatzënia dhe lindja e fëmijës mbartin ‘rreziqe të rëndësishme për shëndetin’ dhe është më vdekjeprurëse se fruthi, pohoi Dr Smajdor. Megjithatë, kjo nuk është e vërtetë në MB, ku njerëzit kanë dy herë më shumë gjasa të vdesin nga infeksioni i frymëmarrjes sesa gjatë shtatzënisë.
Por nënat në pritje mund të përballen me rreziqe shëndetësore nga presioni i lartë i gjakut, i cili mund të çojë në sulme kërcënuese për jetën të quajtura eklampsia dhe diabeti, i cili rrit rrezikun e abortit dhe komplikimeve gjatë lindjes. Çiftet që zgjedhin të përdorin një surrogat të vdekur nga truri do të shmangnin vetë traumën e drejtpërdrejtë ’emocionale dhe fizike’ nëse do të kishte komplikime me lindjen, argumentoi Dr Smajdor.
Dhuruesit do të ishin ‘nën kontroll dhe mbikëqyrje absolute mjekësore’ gjë që nuk do të ndërhynte në jetën e tyre – siç do të ishte një zëvendësues i gjallë – pasi funksioni i dhuruesit është ‘vetëm për të ngjizur’, pohoi Dr Smajdor. Dhe vetë qasja ‘ofron një zgjidhje për problemet e zëvendësimit’, tha Dr Smajdor. Ajo nuk shpjegoi se cilat janë çështjet, por ka mungesë të surrogatëve dhe procesi mund të kushtojë deri në 80,000 £ në MB dhe dyfishi i kësaj shume në SHBA.
