I quajtur “Provenca e Vogël” e Italisë, Sancto Lucio de Coumboscuro është një fshat i izoluar në pothuajse çdo kuptim. I ndodhur pranë kufirit midis rajonit Piemonte të Italisë dhe Francës, vizitorët ose duhet të fluturojnë për në Torino dhe të marrin një tren dhe më pas një autobus, ose të shkojnë në jug nga Provence për të arritur atje.
Ata që bëjnë udhëtim këtu do të pyesnin nëse janë në vendin e duhur, veçanërisht kur vendasit u thonë mirupafshim me “arveire” dhe jo me “arrivederci”. Gjuha zyrtare e Coumboscuro është provansale, një dialekt i lashtë mesjetar neolatine i oksitanishtes, gjuha e folur në të gjithë rajonin Occitania të Francës. Vetëm rreth 30 e pak më shumë njerëz jetojnë në fshat dhe jeta nuk është aspak e lehtë për vendasit.
Coumboscuro përbëhet kryesisht nga familje barinjsh, të cilët shpesh i gjejnë kopetë e tyre nën sulmin e ujqërve që enden këtu. Energjia elektrike shpesh mungon për javë të tëra gjatë dimrit, ndërsa lidhja me internet këtu është minimale. Por livadhet e qeta malore të fshatit dhe fushat e livandës ngjyrë vjollce të ndezura janë ideale për vizitorët që kërkojnë një vendstrehim, siç janë pamjet befasuese nga majat e tij alpine, të cilat shtrihen në Cote d’Azur.
Harroni baret, supermarketet dhe restorantet, çdo zhurmë sociale kufizohet në ngjarjet e herëpashershme folklorike që zhvillohen në fshat, ose kur udhëtarët ditorë nisin gjuetinë e kërpudhave gjatë fundjavës. Vendasit përqafojnë një mënyrë jetese me ritëm më të ngadaltë dhe të thjeshtë në harmoni me natyrën. Një banore 25-vjeçare shprehet se:
Ne nuk kemi televizor. Nuk ju mungon realisht ajo që nuk keni pasur kurrë në fillim. Kur ka një ndërprerje të energjisë elektrike për 15 ditë rresht, nuk ka arsye për panik: ne gërmojmë llambat e vjetra të naftës. Jam mësuar të zgjohem në agim për të kullotur delet. Punoj 365 ditë në vit, zero pushime. Nuk njoh Krishtlindje dhe Vitin e Ri, sepse edhe gjatë festave, kopetë e mia duhet të hanë dhe duhet të kujdesem për to. Është një jetë sakrifice, por është shumë shpërblyese kur sheh lindjen e një qengji.
25-vjeçarja e konsideron gjuhën provansale, e cila shpesh karakterizohet si një përzierje midis frëngjishtes dhe italishtes, është gjuha e saj amtare dhe jo italishtja. Ajo shpjegon se të qenit pjesë e një bashkësie socio-kulturore dhe gjuhësore që i përket shekujve i jep asaj një ndjenjë të fortë identiteti dhe përkatësie territoriale. Zona e rajonit të Piemontes ku ndodhet Coumboscuro kaloi midis sundimit italian dhe francez disa herë në histori, gjë që shpjegohet disi ndërsa vendasit si ajo nuk ndjehen as italianë dhe as francezë – thjesht provansalë.
Edhe pse rënia e popullsisë ka vazhduar të rrënojë fshatin, banorët e tij, tani më të vetëdijshëm për rrënjët e tyre, kanë zhvilluar një lidhje të hershme me vendlindjen e tyre. Sot, shumë e shohin Coumboscuro-n si një djep të mikrokozmosit provansal.
Pas ringjalljes kulturore, dyqanet e zdrukthtarisë tani shesin copa artizanale tradicionale provansale dhe fermat kanë lulëzuar përsëri, duke rritur patate, musht molle, gështenja dhe duke bërë pije bimore, thotë Davide Arnoedo, i cili drejton Muzeun Etnografik Coumboscuro dhe qendrën për studime provansale.
Studiuesit, intelektualët dhe artistët mblidhen këtu për ekspozita dhe konferenca arti për të diskutuar mbi trashëgiminë tonë të pasur. Pas fushatave ndërgjegjësuese nga komuniteti lokal, Italia njohu zyrtarisht ekzistencën e pakicës oksitane në vitin 1999, dhe provansalishtja tani mbrohet nga ligji kombëtar.
Shtrigat dhe shamanët luajnë një rol të madh në botën provansale, ashtu si ushqimi i mrekullueshëm alpin, dhe padyshim që ka një atmosferë magjike për Coumboscuro. Në fakt, legjenda thotë se një sërë vendasish ishin të talentuar me fuqinë për të shëruar kockat e thyera dhe kyçet e përdredhura.
Disa madje besojnë se pyjet janë të banuara nga zanat dhe faunët e quajtur Sarvan, të cilët huhet se u kanë mësuar vendasve se si të bëjnë gjalpë. Sa i përket kuzhinës lokale, disa receta tradicionale përfshijnë La Mato, e përbërë nga oriz, erëza dhe presh, si dhe patate të tymosura, e cila nxehet në oxhak në një ritual të lashtë.
