Kimikatet e njohura si PFAS ose substanca perfluoroalkil kanë qenë më parë të lidhura me kancerin dhe dëmtimin e sistemit imunitar. Në shtëpi, ato përdoren në pajisje gatimi jo ngjitëse si tenxhere dhe tigan. Por studiuesit në SHBA tani kanë thënë se këto kimikate janë gjetur edhe në peshqit e kapur në liqene dhe lumenj. PFAS janë gjithashtu të lidhura me rritjen e kolesterolit, problemet riprodhuese dhe zhvillimore dhe dëmtime të tjera shëndetësore.
Shkencëtarët e Grupit të Punës Mjedisore (EWG) zbuluan se sasia mesatare e PFAS në peshqit e ujërave të ëmbla në SHBA ishte 280 herë më e madhe se kimikatet e përhershme të zbuluara në disa peshq të kapur dhe shitur komercialisht. Të dhënat e testimit treguan se ngrënia e një vakti të vetëm me peshk të ujërave të ëmbla mund të çojë në ekspozim të ngjashëm PFAS si marrja e peshkut të blerë në dyqan çdo ditë për një vit. Autori kryesor i studimit, doktori David Andrews tha:
Njerëzit që konsumojnë peshq të ujërave të ëmbla, veçanërisht ata që kapin dhe hanë peshk rregullisht, janë në rrezik të niveleve alarmante të PFAS në trupin e tyre. Duke u rritur, shkoja për peshkim çdo javë dhe haja ata peshq. Por tani kur shoh peshq, gjithçka që mendoj është ndotja nga PFAS.
Kimikati i përhershëm i gjetur në përqendrimin më të madh në peshqit e ujërave të ëmbla ishte PFOS, ose acidi sulfonik, mesatarisht afërsisht tre në katër nga zbulimet totale të PFAS. Scott Faber, nënkryetari i lartë i EWG për çështjet e qeverisë, tha:
Këto rezultate të testit janë befasuese. Ngrënia e një levreku është e barabartë me pirjen e ujit të ndotur me PFOS për një muaj.
Konsumimi i peshkut të ujërave të ëmbël të kontaminuar me PFOS mund të shkaktojë rritje ‘të konsiderueshme’ në nivelet e serumit të gjakut të njerëzve të kimikatit të përjetshëm, duke krijuar rreziqe të mundshme për shëndetin, thonë ekspertët. Edhe konsumimi i rastësishëm i peshkut të ujërave të ëmbla mund të rrisë nivelet e PFOS në trup, thonë shkencëtarët. Hulumtuesja drejtuese e projektit Nadia Barbo, një studente e diplomuar në Universitetin Duke, tha:
Shkalla që PFAS ka kontaminuar peshqit është tronditëse. Duhet të ketë një këshillë të vetme mbrojtëse shëndetësore për konsumin e peshkut për peshqit e ujërave të ëmbla në të gjithë vendin.”
Studiuesit analizuan të dhënat nga më shumë se 500 mostra të filetove të peshkut të mbledhura në SHBA nga 2013 deri në 2015. Niveli mesatar i PFAS total tek filetot e peshkut ishte 9,500 nanogram për kilogram, me një nivel mesatar prej 11,800 nanogram për kilogram në Liqenet e Mëdha.
