Renë, lepuj dhe lemingë midis thuprave dhe plepave, si dhe mikroorganizmave dhe mastodonëve, kafshë arkaike të epokës së akullnajave të ngjashëm me elefantët squat. Kjo është fotografia e pikturuar nga ADN-ja më e vjetër e zbuluar ndonjëherë. Ajo daton 2 milionë vjet më parë dhe ishte e burgosur në fragmente të vogla balte dhe kuarci. Është një zbulim revolucionar, i cili ka bërë të mundur rindërtimin e të gjithë ekosistemit që ekzistonte atëherë në pjesën më veriore të Grenlandës.
Puna, e botuar në revistën Nature, është për shkak të një grupi kërkimor ndërkombëtar të udhëhequr nga Universiteti Danez i Kopenhagës duke përdorur teknologji të fundit. 41 mostrat e ADN-së të gjetura, të cilat mundën rekordin e mëparshëm të mbajtur nga një kockë vigan siberian për 1 milion vjet, mund të ndihmojnë speciet e sotme t’i rezistojnë më mirë ndryshimeve klimatike. Por ato gjithashtu hapin rrugën për mundësinë e përsëritjes së suksesit të arritur në një mjedis shumë të ndryshëm si Afrika, në kërkimin e informacionit të ri për njerëzit e hershëm dhe paraardhësit e tyre.
Fragmentet e argjilës dhe kuarcit, disa të miliontat e një milimetri të gjatë, u mblodhën në një depozitë sedimenti pothuajse 100 metra e gjerë, e fshehur në grykën e një fjordi me pamje nga Oqeani Arktik në pikën më veriore të Grenlandës. Në atë kohë, temperaturat në këtë zonë ishin midis 10 dhe 17 gradë më të larta se sot.
“Mostrat e lashta të ADN-së u gjetën të varrosura thellë në sedimente që janë grumbulluar mbi 20,000 vjet,” thotë Kurt Kjær, i cili drejtoi studimin së bashku me Mikkel Winther Pedersen. Sedimentet më pas u ruajtën në akull dhe mbetën të patrazuara nga njeriu për dy milionë vjet.
Studiuesit fillimisht duhej të përcaktonin praninë ose mungesën e ADN-së në mostrat e mbledhura dhe më pas të kuptonin se si ta nxjerrin atë pa e dëmtuar. Së fundmi, çdo fragment i vetëm i ADN-së u krahasua me bazat e të dhënave të mëdha që përmbanin informacionin gjenetik të organizmave të sotëm, disa nga fragmentet u klasifikuan lehtësisht si paraardhës të specieve ende ekzistuese, ndërsa të tjerët ishin të pamundur të lokalizoheshin dhe për këtë arsye u përkasin organizmave tani të zhdukur, prej të cilëve dihet pak ose asgjë.
Disa nga mostrat u morën në vitin 2006 dhe kanë mbetur të ruajtura që atëherë. Vetëm pas zhvillimit të teknikave të reja të nxjerrjes dhe renditjes së ADN-së, ne më në fund mundëm t’i analizonim ato.
