Bota

Zjarr i madh dhe të shtëna armësh në burgun famëkeq të Iranit, 8 të plagosur

Një zjarr i madh shpërtheu të shtunën në burgun famëkeq Evin të Iranit, i njohur për strehimin e të burgosurve politikë, gazetarëve dhe shtetasve të huaj.

Videot e shpërndara në internet treguan flakë dhe tym dhe mund të dëgjoheshin të shtëna armësh dhe shpërthime.

Një zyrtar i cituar nga media shtetërore tha se situata ishte nën kontroll, por pamjet video dukeshin se zjarri vazhdonte agresiv.

Irani është përfshirë prej javësh nga protestat antiqeveritare.

Ato shpërthyen për herë të parë muajin e kaluar pas vdekjes së 22-vjeçares kurd-iraniane Mahsa Amini në paraburgim nga policia. Zyrtarët thanë se ajo vdiq nga një atak në zemër, por familja e saj e kundërshtoi këtë, duke thënë se ajo ishte rrahur nga policia e moralit.

Rana Rahimpour e BBC Persian tha se ende nuk dihet nëse situata në burg është e lidhur me demonstratat e fundit.

Por kjo mund të ndodhë lehtësisht, tha Rana, pasi qindra protestues janë dërguar në Evin.

Media shtetërore ka sugjeruar që të dyja ngjarjet nuk janë të lidhura, duke cituar një zyrtar që fajësoi “elementë kriminalë” për zjarrin. Tetë persona u plagosën, tha media e kontrolluar nga shteti IRNA.

Duke folur nga brenda burgut, guvernatori i Teheranit i tha televizionit shtetëror se kishte një trazirë në një krah të burgut që strehonte kriminelë të vegjël dhe situata tani ishte plotësisht e qetë.

Imazhet e shpërndara nga IRNA thuhet se treguan dëmet brenda burgut pas zjarrit.

Pamjet dramatike të zjarrit dhe tymit u postuan për herë të parë në rrjetet sociale mbrëmjen e së shtunës.

Në disa video dëgjoheshin të shtëna me armë zjarri dhe shpërthime, dhe në të tjera njerëzit mund të dëgjoheshin jashtë burgut duke brohoritur “vdekje diktatorit”, një nga sloganet kryesore të lëvizjes protestuese antiqeveritare.

Turma të mëdha u mblodhën jashtë burgut, trafiku u ndal dhe policia e trazirave u pa duke hyrë në objekt.

Edhe pasi mediat iraniane pretenduan se qetësia ishte rivendosur, situata në burg ishte ende konfuze, tha Kasra Naji e BBC Persian.

Në rrjetet sociale vazhduan të shfaqen video që tregonin zjarrin që vazhdonte.

Foto të tjera tregonin të burgosurit në çatinë e një seksioni të burgut ku mbahen të burgosur politikë dhe shumë nga protestuesit që janë arrestuar në katër javët e fundit, tha Kasra.

Familjet e disa të burgosurve i thanë BBC-së se nuk ishin në gjendje të kontaktonin me të afërmit e tyre në telefon, gjë që normalisht do të mund ta bënin dhe se lidhja e internetit përreth burgut dukej se ishte ndërprerë.

Burgu është kritikuar prej kohësh nga grupet perëndimore të të drejtave. Human Rights Watch ka akuzuar autoritetet në burg për përdorimin e kërcënimeve me torturë dhe burgim të pacaktuar, si dhe marrjen në pyetje të gjata dhe mohimin e kujdesit mjekësor për të burgosurit.

Një grup hakerësh që e quajnë veten Edalat-e Ali (Drejtësia e Aliut) postuan video në gusht të vitit të kaluar të pamjeve të zbuluara të survejimit nga burgu Evin që tregonin rojet duke rrahur ose keqtrajtuar të burgosurit.

Disa qeveri të huaja, qytetarët e të cilave mbahen në burg, kanë shprehur shqetësim.

Një zëdhënës i Departamentit Amerikan të Shtetit tha se po i ndiqte ngjarjet me “urgjencë”, ndërsa ministri i sigurisë i qeverisë së Mbretërisë së Bashkuar e quajti atë një “zhvillim shumë shqetësues”.

Që nga vdekja e zonjës Amini pesë javë më parë, një valë protestash ka përfshirë Iranin në sfidën më të guximshme ndaj Republikës Islamike që nga themelimi i saj në 1979. Shumë nga ata që kanë vdekur kanë qenë adoleshentë.