A na ndihmon shikimi i televizorit në shtrat para se të flemë për t’u çlodhur? A e dëmton stërvitja gjatë natës pushimin tonë? Këto janë disa mite të lidhura me gjumin që mbështesin zakonet e shumë prej nesh, por ato nuk janë plotësisht të vërteta. Ne besojmë se është e rëndësishme t’i zbardhim ato, sepse kur nuk flemë mirë mund të ndihemi të lodhur, nuk mendojmë qartë dhe mund të kalojmë shumë kohë me humor të keq.
Gjumi, ashtu si çdo proces tjetër trupor, kërkon vëmendjen tonë pasi është një pjesë shumë e rëndësishme e jetës sonë. Ne ndërkaq ju njohim me besimet më të zakonshme në lidhje me gjumin e mirë që mund të ndikojnë në shëndetin e disa njerëzve, kështu që nga sot e tutje ju mund të kujdeseni për higjenën tuaj të gjumit dhe të jeni plot energji gjatë ditës.
1. Gërhitja është e zakonshme dhe e padëmshme.
Ne nuk do ta mohojmë, është një fakt: shumica prej nesh kanë gërhitur në një moment të jetës sonë. Sidoqoftë, kur gërhitja bëhet e shpeshtë dhe shumë e zhurmshme, mund të jetë një shenjë se vuani nga diçka shëndetësore që duhet të adresoni sa më shpejt që të jetë e mundur. Kjo mund të jetë, për shembull, apnea obstruktive e gjumit. Ky është një çrregullim mjaft i zakonshëm që ndodh kur rrugët tuaja të frymëmarrjes janë të bllokuara dhe frymëmarrja juaj ndërpritet papritmas apo edhe ndalet gjatë gjumit duke ju bërë të zgjoheni.
Një person që vuan nga apnea qartë nuk do të pushojë mirë gjatë natës dhe ka shumë të ngjarë të ndihet i lodhur dhe të vuajë nga përgjumja e tepërt ose përgjumja gjatë ditës tjetër. Kjo mund të ndikojë në përqendrimin e tyre dhe në aftësinë e tyre për të kryer detyrat e tyre të përditshme në mënyrë efikase, madje mund të jetë një rrezik gjatë aktiviteteve që kërkojnë vëmendje të plotë. Apnea dhe gërhitja që lidhen me këtë gjendje duhet të trajtohen nga një specialist i gjumit. Sidoqoftë, nëse mendoni se vuani nga kjo, ka disa gjëra që mund të ndryshoni për të nxitur trupin tuaj në drejtimin e duhur:
1.Mbani një peshë të shëndetshme.
2.Kufizoni konsumimin e pijeve alkoolike.
3.Shmangni gjumin me kurriz (sepse favorizon pengimin e rrugëve të frymëmarrjes).
2. Më mirë është të bëni një gjumë të gjatë pasdite.
Gjumi i pasdites njihet si aleati më i madh i njerëzve që duan të flenë. Jo vetëm kaq, por ato në fakt kanë përfitime të mrekullueshme: mund të përmirësojnë disponimin tuaj, të rrisin performancën tuaj në punë ose në ndonjë aktivitet tjetër në të cilin duhet të përqendroheni, t’ju ndihmojnë të relaksoheni dhe t’ju bëjnë të ndiheni më pak të lodhur. Por kjo gjë e mrekullueshme gjithashtu mund të kthehet kundër. Gjumi i gjatë nuk shkakton këto efekte të dëshiruara dhe në fakt, mund të dëmtojë pushimin tonë të natës. Ekspertët rekomandojnë të bëni një sy gjumë të shkurtër që është 10-20 minuta i gjatë. Kjo duhet të bëhet para orës 3 të pasdites sepse koha e ditës në të cilën shtriheni për të pushuar gjithashtu ka rëndësi. Nëse zgjidhni të flini për disa minuta në fund të ditës, mund të keni vështirësi të bini në gjumë gjatë natës.
3. Më shumë gjumë është gjithmonë më mirë.
Pyetja këtu mund të jetë në të vërtetë se çfarë kuptojmë me “më shumë gjumë”? Është një gjë e ndërlikuar. Le të fillojmë me bazat: sasinë e orëve që i duhen secilit person. Me kusht që këto mund të ndryshojnë nga një person në tjetrin, por specialistët janë mjaft të sigurt se të rriturit duhet të flenë vetëm midis 7 dhe 9 orë në ditë. Fjetja e tepërt mund të jetë problematike dhe në të vërtetë ndodh kur kalojmë 9 orë gjumë në natë. Kjo mund të shkaktojë dhimbje koke dhe lodhje të tepërt. Gjithashtu është lidhur me një rrezik në rritje të problemeve shëndetësore të tilla si shtimi në peshë, depresioni, diabeti dhe sëmundjet e zemrës.
Por nëse herë pas here qëndroni në shtrat edhe pak, mos u shqetësoni shumë për këtë. E vetmja gjë që duhet të bëni është t’i kushtoni vëmendje dhe të siguroheni që të mos flini më shumë se 9 orë rregullisht. Nëse e keni pak të vështirë sepse ju pëlqen të flini, përpiquni të ndryshoni zakonet tuaja. Nëse mendoni se diçka tjetër mund të ndodhë që mund t’ju pengojë të flini siç duhet, kërkoni ndihmë mjekësore. Ky informacion është për njerëzit mbi 18-vjeç, sepse fëmijët dhe adoleshentët në shumicën e rasteve, duhet të flenë më shumë.
4. Shikimi i televizorit në dhomën e gjumit ju relakson dhe ju ndihmon të bini në gjumë.
Shumë prej nesh kënaqen të shtrihen në shtrat dhe të shikojnë një film të mirë. Kjo është një nga kënaqësitë më të mëdha të jetës dhe ne nuk jemi gati ta prishim atë për asgjë në botë. Sidoqoftë, ekspertët janë shumë të qartë në faktin se ne duhet të shmangim shikimin e televizorit para se të flemë. Stimujt e dritës dhe zërit dërgojnë sinjale në trurin tonë që ndryshojnë proceset në trupin tonë. Këto procese janë në fakt ato që na lejojnë të ndihemi të përgjumur dhe të flemë mirë gjatë natës.
Nëse doni të gërmoni pak më thellë në këtë çështje, duhet të filloni duke ditur se një nga këto procese fillon me një hormon të quajtur melatonin. Trupi ynë lëshon melatonin në fund të ditës kur vëren se dielli po perëndon dhe po errësohet. Është mënyra e vet për të na thënë se është koha për të fjetur. Nëse, para se të flini, jeni të ekspozuar ndaj dritës artificiale si ajo nga televizorët, funksioni i tij ndryshon dhe nuk na lejon të pushojmë mirë. Kjo është arsyeja pse specialistët rekomandojnë që të mos kemi TV dhe ekrane të tjerë në dhomën e gjumit. Ajo që mund të bëni është të lexoni një libër dhe të dëgjoni muzikë relaksuese.
5. Ndërsa plakemi, kemi nevojë për më pak gjumë.
Nëse keni kaluar pak kohë me gjyshërit tuaj si fëmijë, ju mund të keni vënë re se ata shpesh zgjoheshin më herët se ju. Ndoshta ky ishte rasti edhe me prindërit tuaj. Njerëzit shpesh mendojnë se ndërsa plakemi, kemi nevojë për më pak orë gjumë. Por nëse i hidhni një sy rekomandimeve të ekspertëve për numrin e orëve që kanë nevojë të rriturit dhe të moshuarit, rezulton se nuk ka shumë ndryshim.
Duke u thënë kështu, është gjithashtu e vërtetë se procesi i plakjes natyrisht mund të ndryshojë sasinë dhe cilësinë e gjumit të një personi. Sidoqoftë, kjo nuk do të thotë domosdoshmërisht që trupi juaj kërkon më pak orë gjumë. Ndërsa një i rritur midis moshës 18 dhe 64-vjeç ka nevojë për 7 deri në 9 orë gjumë, njerëzit mbi 65-vjeç duhet të flenë midis 7 dhe 8 orë çdo natë. Siç mund ta shihni, është ende shumë afër asaj se sa duhet të pushojë çdo njeri.
6. Mund të kompensojmë mungesën e gjumit gjatë fundjavave.
Qëndrimi zgjuar gjatë natës për të punuar në një detyrë nga zyra ose për të përfunduar disa detyra shtëpie për shkollën mund të jetë diçka që ju e bëni vetëm herë pas here dhe ndërsa kjo nuk është diçka e mirë, nuk do të keni ndonjë problem shëndetësor nëse e bëni këtë. Sidoqoftë, nuk është e këshillueshme që ta bëni zakon. Koha kur flini është e rëndësishme dhe duhet të jetë gjatë natës. Orët e humbura të gjumit grumbullohen dhe kjo është arsyeja pse disa specialistë e quajnë këtë defiçit një borxh gjumi.
Ata sigurojnë që kjo kohë nuk mund të rikuperohet thjesht duke fjetur disa orë më shumë gjatë fundjavave dhe thonë se kjo nuk do të kundërshtojë efektet negative që mund të shkaktojë mungesa e vazhdueshme e gjumit në të ardhmen. Ndërsa është më mirë për shëndetin tuaj të shmangni hyrjen në atë borxh, merrni parasysh këto këshilla për të rimarrë gradualisht energjinë tuaj nëse keni humbur orë të gjumit:
1. Merrni një sy gjumt të shkurtër dhe në orët e pasdites.
2. Vendosni një orar për të fjetur dhe për tu zgjuar dhe përpiquni t’i përmbaheni atij çdo ditë.
3. Nëse nuk jeni mësuar të flini të paktën 7 orë në natë, filloni të shtoni 15 minuta gjumë derisa të arrini kohën optimale.
7. Ushtrimi para gjumit e bën të vështirë gjumin e mirë.
Jo të gjithë ne kënaqemi ose jemi në gjendje të stërvitemi në mëngjes, kështu që shumë njerëz thjesht mendojnë se mund të bëjnë rutinën e tyre të rregullt të palestrës pas punës në mbrëmje. Tani, mund të pyesni veten nëse kjo mund të ndikojë në cilësinë e gjumit tuaj. Kjo është një pyetje legjitime, por studiuesit ende nuk janë plotësisht të sigurt për të. Specialistët mendojnë se aktiviteti fizik i lehtë në 60 deri në 90 minuta para gjumit mund t’ju ndihmojë të bini në gjumë më shpejt dhe të promovoni pushimin.
Kjo do të thotë që ju mund të praktikoni joga, ecje, pesha të lehta deri në mesatare, çiklizëm dhe not. Ajo që duhet të kemi parasysh është se rekomandohet që të mos bëni ushtrime me intensitet të lartë ose shumë të fuqishëm dhe të prisni të paktën një orë para se të shkoni në shtrat pasi keni ushtruar çdo lloj aktiviteti fizik, pavarësisht se sa intensiv ishte ai.
