Bota

Viti 2023 ishte më i thati në tre dekada për lumenjtë!

Agjencia e Motit e Organizatës së Kombeve të Bashkuara raporton se viti 2023 ishte më i thatë në më shumë se tre dekada për lumenjtë e botës, pasi viti i nxehtë rekord shkaktoi një tharje të rrjedhave të ujit dhe kontribuoi në thatësira të zgjatura në disa vende. Organizata Botërore Meteorologjike thotë gjithashtu se akullnajat që ushqejnë lumenjtë në shumë vende pësuan humbjen më të madhe të masës në pesë dekadat e fundit, duke paralajmëruar se shkrirja e akullit mund të kërcënojë sigurinë afatgjatë të ujit për miliona njerëz në mbarë botën.

“Uji është kanarina në minierën e qymyrit të ndryshimeve klimatike. Ne marrim sinjale shqetësimi në formën e reshjeve gjithnjë e më ekstreme, përmbytjeve dhe thatësirave, të cilat shkaktojnë dëme të rënda në jetë, ekosisteme dhe ekonomi”-tha sekretarja e përgjithshme e WMO, Celeste Saulo. Ajo tha se rritja e temperaturave pjesërisht kishte bërë që cikli hidrologjik të bëhet më i çrregullt dhe i paparashikueshëm në mënyra që mund të prodhojnë “ose shumë ose shumë pak ujë” si nga thatësirat ashtu edhe nga përmbytjet.

Agjencia e motit, thotë se rreth 3.6 miliardë njerëz përballen me akses të pamjaftueshëm në ujë për të paktën një muaj në vit dhe kjo shifër pritet të rritet në 5 miliardë deri në vitin 2050. “Në 33 vitet e fundit të të dhënave, ne kurrë nuk kemi pasur një zonë kaq të madhe në të gjithë botën që ishte në kushte kaq të thata,”-tha Stefan Uhlenbrook, drejtor i hidrologjisë, ujit dhe kriosferës në WMO.

WMO bëri thirrje për përmirësime në mbledhjen dhe ndarjen e të dhënave për të ndihmuar në sqarimin e tablosë reale për burimet ujore dhe për të ndihmuar vendet dhe komunitetet të ndërmarrin veprime në përgjigje. Raporti tha se Shtetet e Bashkuara të Jugut, Amerika Qendrore dhe vendet e Amerikës së Jugut, Argjentina, Brazili, Peruja dhe Uruguai u përballën me kushte të thatësirës së përhapur dhe nivelet më të ulëta të ujit të vërejtura ndonjëherë në Amazon dhe në liqenin Titicaca, në kufirin midis Perusë dhe Bolivisë.