Bota

Marsi 2024 më i nxehti në histori, reagojnë shkencëtarët!

Marsi i vitit 2024 ishte më i ngrohti i regjistruar në historinë globale, duke iu bashkuar brezit të temperaturave të larta rekord të njëpasnjëshme gjatë dhjetë muajve të fundit. Kjo u njoftua nga Observatori Evropian i Copernicus. “Temperatura mesatare globale gjatë 12 muajve të fundit është më e larta e regjistruar ndonjëherë. Është 1.58°C mbi nivelet para-industriale për shkak të dekadave të emetimeve të gazeve serrë, efektet e të cilave po intensifikohen nga mesi i vitit 2023 për shkak të El Niño”,-tha Samantha Burgess, zëvendësdrejtoresha e Shërbimit të Ndryshimeve Klimatike (C3S) në Observatorin Evropian të Copernicus.

Nëse anomalia nuk stabilizohet deri në gusht, një pritje e arsyeshme e bazuar në ngjarjet e kaluara të El Niño, atëherë bota do të jetë në një territor të paeksploruar, theksojnë shkencëtarët e klimës. Kjo mund të nënkuptojë se një planet që po ngrohet tashmë po ndryshon rrënjësisht mënyrën e funksionimit të sistemit klimatik, shumë më shpejt nga sa kishin parashikuar ekspertët.

Sipas shkencëtarëve thelbi i problemit janë kryesisht emetimet e karburanteve fosile. Hulumtimi i rreth 90,000 studimeve të lidhura me klimën tregon se njerëzit po ndryshojnë klimën duke djegur gaz natyror, naftë, qymyr dhe pemë. Shkencëtarët e Copernicus theksojnë se ndalimi i ngrohjes së mëtejshme kërkon reduktime të shpejta në emetimet e gazeve serrë.

Ndërkaq, valët e të nxehtit po tregojnë gjithnjë e më shumë një tendencë për të zgjatur më gjatë, sipas një studimi të publikuar në revistën Science Advances. Hulumtimet e mëparshme janë marrë kryesisht me frekuencën dhe intensitetin e valëve të nxehtësisë, por jo shumë kanë studiuar se si lëvizin ato në hapësirë ​​dhe kohë. Ndërsa valët e të nxehtit, ashtu si stuhitë dhe fenomenet e tjera meteorologjike, lëvizen nga erërat, shpjegoi Wei Zhang, një nga autorët e studimit.

Gjatë dekadave të fundit, valët e të nxehtit kanë tentuar të lëvizin gjithnjë e më ngadalë. Një element që do të thotë si mund të qëndrojnë në një zonë për një periudhë më të gjatë dhe kjo ka pasoja të mëdha për popullsinë e saj. Studiuesit analizuan valët e të nxehtit në një shkallë globale midis viteve 1979 dhe 2020, duke përdorur modele të bazuara kryesisht në radarët e motit dhe vëzhgimet satelitore. Analiza e tyre tregoi se çdo dekadë, shpejtësia e lëvizjes së valëve të të nxehtit zvogëlohej me rreth 8 kilometra në ditë.