Jetojmë në një epokë ku jemi të lidhur vazhdimisht nga mediat sociale, lajmet 24-orëshe dhe një kulturë e vazhdueshme dhe shpesh këto bëhen rraskapitëse. Por këtu ne kemi mbledhur një përzgjedhje të librave për gjithçka, nga shkëlqimi i eksplorimit të hershëm njerëzor deri te filozofia ekzistenciale dhe përsosmëria sportive që shërben për t’ju kujtuar se ekziston një botë e tërë jashtë stuhisë së fundit në Twitter dhe gjithashtu shumë për t’u festuar.
Me këtë në mendje, ne ju ftojmë të fikni laptopin tuaj dhe me ndihmën e një libri të mirë, t’i kujtoni vetes se njerëzimi është shumë i madh në fund të fundit.
1.”Tigerbelle” nga Wyomia Tyus
Tani 75-vjeçe, Tyus është një sprintere në pension dhe personi i parë i çdo gjinie që mban titullin olimpik në vrapimin 100 metra. Jo vetëm që autobiografia e saj është një kujtim sportiv tërheqës por Tyus gjithashtu fitoi medaljen e arit në “Pan American Games” të vitit 1967 në Winnipeg dhe do të merrte katër medalje olimpike në total, por gjithashtu tek ajo sheh një grua zezake që shkatërron kufijtë e asaj që asaj iu tha se mund të arrinte në një epokë e rrethuar nga racizmi dhe seksizmi. Nga vendosja e rekordeve botërore në zbërthimin e barrierave, plus rolin e saj në mbështetjen e Projektit Olimpik për të Drejtat e Njeriut, historia e Tyus është një histori dekadash e luftimeve për njerëzit e shtypur në të gjithë botën. Një histori frymëzuese e përsosmërisë në çdo nivel, “Tigerbelle” është idelja për tu lexuar.
2.”The Republic” nga Plato
Platoni është një emër i kudondodhur në mesin e filozofëve më të mirë. Por sa prej nesh do të ndiheshin të sigurtë duke udhëhequr një debat më të ftohtë mbi punën e tij? “The Republic”, e botuar rreth vitit 375 para Krishtit, nuk është vetëm vepra më e njohur e Platonit, por gjithashtu njihet gjerësisht si një nga veprat më me ndikim në historinë e mendimit. Paraqitur si një dialog midis Sokratit dhe Athinasve të ndryshëm, ai trajton kuptimin e drejtësisë, lumturisë dhe gjithçkaje në mes. Në vend që të përqëndrohet në minutat e ditës, puna e Platonit trajton tema të mëdha, gjithëpërfshirëse që mbeten universale të rëndësishme. Një mësim jetësor për përulësinë, të gjithë ne me siguri do të përfitonim nëse i kujtonim vetes se, siç shkroi filozofi i madh – “Unë jam njeriu më i mençur i gjallë, sepse di një gjë dhe kjo është se nuk di asgjë.”
3.”Sea People” nga Christina Thompson
Diku mes 2,300 dhe 3,100 vjet më parë, një grup aventurier eksploruesish filluan nga Azia për të parë se çfarë donte të mbante oqeani i madh dhe vetëm me mjetet më rudimentare në dorë, ata arritën të zbulojnë dhe kolonizojnë ishujt Polinezianë nga Samoa në Hawaii dhe kudo në mes. Në “Sea People”, një rrëfimi i thelluar dhe thellësisht i arritur, Thompson pyeti se si këta eksplorues të hershëm gjetën disa nga tokat më të mëdha të botës. Një kujtesë frikësuese që paraardhësit e Polinezisë moderne mund të lundrojnë në Paqësor me një kanore druri.
4.”Finding The Mother Tree” nga Suzanne Simard
E rritur në pyjet e lashta të Kolumbisë Britanike, jeta e profesores Suzanne Simard do të shkonte vetëm në një drejtim. Duke filluar si nëpunëse publike në shërbimin pyjor, Simard krijoi një magjepsje të përjetshme me pemët, një magjepsje që përfundimisht çoi në një doktoraturë në shkencat pyjore në Universitetin Shtetëror të Oregonit dhe një libër ‘bestseller’ mbi mënyrat e ndërlikuara dhe mahnitëse që bota natyrore lidhet me veten. Në “Finding The Mother Tree”, Simard eksploron sesi pemët në pyjet tona jo vetëm që komunikojnë, por në të vërtetë punojnë për të bashkëpunuar dhe shëruar njëri-tjetrin, duke ndarë një kujtesë kolektive, mençuri dhe madje edhe ndjeshmëri, të cilat udhëhiqen nga “pemët amë” misterioze, entitete të fuqishme që ndihmojnë në mbajtjen e pyjeve në të gjithë globin. Një kujtesë vitale që njerëzimi nuk ekziston veç ekosistemeve natyrore të Tokës. Ashtu si rrjetet e pemëve që popullojnë pyje nga Amazon në Richmond Park të Londrës, ne jemi pjesë përbërëse e të gjithëve.
5.”How To Sit” nga Thich Nhat Hanh
Nëse pandemia globale na mësoi një gjë, ajo është se edhe në mes të trazirave dhe dhimbjeve, kishte bukuri. Thich Nhat Hanh, një murg Vietnamez, aktivist i paqes dhe student i përkushtuar i Budizmit Thiền, ka predikuar këtë mesazh për disa kohë. Pjesë e një serie librash të shkruar nga figura shpirtërore, ky vëllim i prezanton lexuesit themelet e meditimit dhe praktikës së ndërgjegjshme. Duke marrë një qasje laike ndaj temës, “How To Sit” mëson bazat e thjeshta të qëndrimit dhe frymëmarrjes, së bashku me mënyrën e ushqimit të përqendrimit dhe dhembshurisë. Një libër që do të ktheheni herë pas here.
6.”The Future We Choose” nga Christina Figueres
Në fakt, që kur keni filluar të lexoni këtë artikull, ne të gjithë, së bashku, si specie, kemi udhëtuar disa sekonda më tej në një të ardhme gjithnjë e më të panjohur. Kjo është arsyeja pse ju nuk duhet të hezitoni të lexoni “The Future We Choose”. Një ish-sekretare ekzekutive e OKB-së për ndryshimet klimatike, zonja Figueres është vendosur në mënyrë unike për të eksploruar sfidat bizantine me të cilat përballet planeti ynë në vitet e ardhshme. Në mënyrë optimiste, ajo përfundon se planeti ynë nuk është i dënuar dhe se ne mund dhe do të mbijetojmë. Megjithatë, kjo e ardhme nuk është aspak e sigurt. Dekada e ardhshme do të jetë një pikë kthese vendimtare në të cilën ne duhet të zgjedhim ta kthejmë mendjen nga indiferenca ekologjike ose dëshpërimi drejt përcaktimit për një të ardhme më të mirë. Nuk ka kohë më të mirë për të filluar.
7.”Freedom” nga Sebastian Junger
Një gazetar i mirënjohur i përmendur shpesh si trashëgimtar i Ernest Hemingway, dhe autor i tregimeve përfshirë Luftën (2010), Sebastian Junger kthehet me një libër të një natyre më të butë. Në Liri, korrespondenti fitues i çmimeve trajton çështjen më të përshtatshme të lirive personale kundrejt dëshirës sonë për bashkësi. Së bashku me dy veteranët e luftës në Afganistan, Junger i vuri vetes sfidën e ecjes në shinat hekurudhore të SHBA-ve Verilindore në kërkim të vetmisë dhe shkretëtirës së fundit të vërtetë.
Janë devijimet e tij në përrallat e primatologjisë dhe strategjisë së boksit, roli i grave në lëvizjet e rezistencës, renegatët Apache dhe realiteti brutal i jetës në kufirin e Pensilvanisë që e bëjnë këtë me të vërtetë një libër të shquar për miqësinë, lirinë dhe vetë konceptin e lirisë në 2021 e më tej.
