Së fundmi kombet kanë arritur një marrëveshje historike për të mbrojtur oqeanet e botës pas 10 vitesh negociatash. Traktati i Detit të Lirë vendos 30% të deteve në zona të mbrojtura deri në vitin 2030, duke synuar mbrojtjen dhe rikuperimin e natyrës detare. Negociatat ishin shtyrë prej vitesh për mosmarrëveshjet mbi financimin dhe të drejtat e peshkimit.
Jeta detare ka qenë në rrezik nga ndryshimet klimatike, mbipeshkimi dhe trafiku i anijeve. Sipas Unionit Ndërkombëtar për Ruajtjen e Natyrës (IUCN) në vlerësimin më të fundit të specieve detare globale, gati 10% u zbuluan se janë në rrezik zhdukjeje.
Këto zona të reja të mbrojtura, të vendosura në traktat, do të vendosin kufizime në sasinë e peshkimit, rrugët e korsive të transportit dhe aktivitetet e eksplorimit si minierat në det të thellë kur mineralet merren nga një shtrat deti 200 metra ose më shumë nën sipërfaqe. Grupet mjedisore kanë qenë të shqetësuar se proceset e minierave mund të shqetësojnë kafshët, të krijojnë ndotje akustike dhe të jenë toksike për jetën detare.
Shkencëtarët paralajmëruan së fundmi se minierat në det mund të shkaktojnë dëm të pariparueshëm për balenat blu dhe krijesat e tjera të rralla të detit. Punimi akademik i botuar nga Universiteti i Exeter dhe Laboratorët e Kërkimit Greenpeace fokusohet në rastet kur balenat, delfinët dhe breshkat përkojnë me zonat e minierave të thella, veçanërisht në Oqeanin Paqësor.
Ndërkaq, Autoriteti Ndërkombëtar i shtratit të detit që mbikëqyr licencimin tha se çdo aktivitet i ardhshëm në shtratin e thellë të detit do t’i nënshtrohet rregulloreve dhe mbikëqyrjes strikte mjedisore për të siguruar që ato të kryhen në mënyrë të qëndrueshme dhe me përgjegjësi. Sjellim në vëmendje se në brigjet e Bullgarisë, Rumanisë, Turqisë dhe Ukrainës, u derdhën një numër i madh gjitarësh të deteve me djegie të ngjashme me plagët e shkaktuara nga shpërthimet e bombave.
