Bota

Specie e rrezikshme pushtuese, milingona e kuqe shfaqet për herë të parë në Evropë!

Një nga speciet më të këqija pushtuese në botë ka mbërritur në Evropë për herë të parë, ka zbuluar një studim i ri. Milingona e kuqe e zjarrit ka formuar një popullatë të pjekur në Sicili, Itali, sipas hulumtimit të botuar në revistën shkencore Current Biology.

Studimi paralajmëron se, me ndihmën e ngrohjes globale, milingonat mund të përhapen në të gjithë kontinentin. Klima në gjysmën e zonave urbane evropiane është tashmë e përshtatshme për këtë specie. Kjo mund të ketë ndikime shkatërruese dhe të kushtueshme në biodiversitetin, të korrat dhe shëndetin e njerëzve, shkruan Euronews.

 Pse këto milingona janë të rrezikshme?

Si foragjere agresive, milingonat e zjarrit zakonisht bëhen speciet mbizotëruese të milingonave kur hyjnë në një territor të ri. Kjo do të thotë se ata mund të shkatërrojnë popullatat vendase të milingonave dhe të shkatërrojnë bimët vendase. Ata gjithashtu kanë një pickim helmues që mund të vrasë ose plagosë bretkosat, hardhucat dhe gjitarët e vegjël.

Milingonat gjithashtu mund të thumbojnë njerëzit, duke i bërë zonat publike si parqet të pasigurta për fëmijët. Ato gjithashtu mund të shkaktojnë një reaksion alergjik kërcënues për jetën në një përqindje të vogël të njerëzve që reagojnë ndaj helmit të tyre.

Përveç shkatërrimit në ekosistemet lokale dhe biodiversitetin, milingonat e zjarrit mund të dëmtojnë të korrat.

Ata janë speciet e pesta pushtuese “më të kushtueshme” në botë, duke shkaktuar pothuajse 20 miliardë euro dëme midis 1970 dhe 2017, sipas një vlerësimi të botuar në revistën Nature në 2021. Milingonat e zjarrit renditen në mesin e 100 specieve më të këqija pushtuese në bazën e të dhënave Globale të Specieve Invazive.

Nga erdhën?

Milingonat e kuqe të zjarrit, ose Solenopsis invicta, janë vendase në Amerikën e Jugut. Në më pak se një shekull, ato janë përhapur në pjesën më të madhe të Shteteve të Bashkuara, Meksikës, Karaibeve, Kinës, Tajvanit dhe Australisë.

Solenopsis invicta tashmë është renditur si një “specie shqetësuese” në listën e BE-së të specieve aliene pushtuese. Vetëm në SHBA, kostot vjetore të lidhura me këtë specie tani vlerësohen në rreth 1 miliard dollarë (933 milionë euro).

Zelanda e Re është i vetmi vend që ka zhdukur me sukses këtë milingonë pushtuese.

Milingonat e zjarrit janë dokumentuar më parë në prodhim në Spanjë, Finlandë dhe Holandë, por jo në natyrë siç shihet në Siçili, ku u gjetën 88 fole.

A do të përhapet në të gjithë Evropën?

Banorët pranë qytetit sicilian të Sirakuzës kanë raportuar pickime të shpeshta të milingonave të zjarrit që nga viti 2019. Analiza gjenetike e milingonave të gjetura në zonë sugjeron se ato mund të kenë origjinën në SHBA jugore, Kinën kontinentale ose Tajvan.

Është e paqartë se si dhe kur kjo specie erdhi në zonë, por mund të ketë qenë nëpërmjet portit të ngarkesave aty pranë të Augusta.

Studiuesit zbuluan se milingonat mund të kolonizonin shtatë për qind të Evropës dhe Mesdheut në kushtet aktuale mjedisore. Zonat bujqësore janë zonat më të kërcënuara, ndërsa gjysma e zonave urbane të studiuara kanë kushte të përshtatshme. Nga këto, më të kërcënuarit janë qytetet bregdetare mesdhetare me porte të mëdha.

Parashikimet e ardhshme tregojnë se mjedisi i Evropës ka të ngjarë të bëhet më i përshtatshëm për milingonat ndërsa klima ngrohet. Studiuesit këshillojnë se zbulimi dhe veprimi i hershëm janë çelësi për menaxhimin e këtij kërcënimi të ri. Raportimi i qytetarëve për pickimet dhe foletë mund të ndihmojë në monitorimin e përhapjes së milingonave.