Gjysmë shekulli pas botimit, disa libra për fëmijë nga autori britanik me famë botërore Roald Dahl po rishikohen për të ndryshuar gjuhën që mund të jetë fyese për disa, duke ndezur akuza për censurë. Disa fjalë që lidhen me peshën, gjininë dhe racën u hoqën ose u zëvendësuan. Djali 9-vjeçar “shumë i trashë” në “Charlie and the Chocolate Factory” u bë “i madh” dhe “Cloud-Men” nga “James and the Giant Peach” u bë “Cloud-People”. Zonja Trunchbull, drejtoresha e filmit “Matilda”, nuk ka më fytyrë “kali” dhe “tetë idiotë të vegjël” tani janë vetëm “tetë djem të vegjël”.
Gazeta britanike “Telegraph” raportoi për herë të parë ndryshimet të premten, duke paraqitur qindra ndryshime në “Puffin Books”, një ndarje e Penguin Random House dhe Roald Dahl Story Company, të bëra në libra që nga viti 2020, madje duke shtuar paragrafë që nuk janë shkruar kurrë nga i ndjeri Dahl. Autori fitues i çmimeve Salman Rushdie, i cili jetoi i fshehur për shumë vite pasi lideri suprem i atëhershëm i Iranit nxori një fetva që bënte thirrje për vdekjen e tij për shkak të blasfemisë së supozuar në romanin “Vargjet Satanike”, i quajti ndryshimet si një censurë absurde.
“Puffin Books” dhe pasuria Dahl duhet të kenë turp!
Nga ana e saj, “Roald Dahl Story Company” tha se donte të siguronte që historitë dhe personazhet e mrekullueshme të Roald Dahl të vazhdojnë të shijohen nga të gjithë fëmijët sot. Më tej, shtoi:
Kur boton printime të reja të librave të shkruar vite më parë, nuk është e pazakontë të rishikosh gjuhën e përdorur së bashku me përditësimin e detajeve të tjera, duke përfshirë kopertinën e një libri dhe paraqitjen e faqeve.
Dahl, i cili vdiq në vitin 1990 në moshën 74-vjeçare, mbetet i njohur me lexuesit e rinj anembanë globit. Disa nga librat dhe personazhet e tij janë përshtatur në filma dhe shfaqje skenike, si “Matilda”, Willy Wonka dhe “The Witches”, ndër të tjera. Librat e tij janë përkthyer në 63 gjuhë dhe janë shitur në më shumë se 300 milionë kopje në mbarë botën, me fansat e tij që festojnë kryesisht përdorimin e gjuhës satirike dhe ndonjëherë të errët që prek humorin e fëmijëve.
Dahl, i cili ka qenë prej kohësh një figurë e diskutueshme, u akuzua për racizëm, mizogjini dhe antisemitizëm për komentet e bëra gjatë gjithë jetës së tij. Edhe dekada pas vdekjes së tij, familja e tij kërkoi falje në vitin 2020 për dhimbjen e qëndrueshme dhe të kuptueshme të shkaktuar nga deklaratat antisemitike të Roald Dahl. Një komunitet me bazë në Nju Jork me mbi 7,500 shkrimtarë që mbrojnë lirinë e shprehjes, tha se ishte i alarmuar nga përpjekja e supozuar për të pastruar librat e asaj që mund të ofendojë dikë.
