Bota Tech

Studimi i fundit tregon se kabllot nënujore të internetit mund të ndihmojnë në zbulimin e tërmeteve!

Kabllot e internetit që përshkojnë fundin e detit mund të përdoren për të zbuluar tërmete dhe cunami ose për të monitoruar se si ndryshimi i klimës ndryshon rrymat e oqeanit. Këto kabllo telekomunikacioni mund të përdoren si një grup gjigant sensorësh shkencorë në det të thellë, këtë e thotë Laboratori Kombëtar Fizik i Mbretërisë së Bashkuar (NPL) dhe partnerët e tij. Shkencëtarët testuan teknikën në një lidhje me fibra optike midis MB dhe Kanadasë. Hulumtimi është publikuar në Science Magazine.

Për shkak se instalimi i sensorëve të përhershëm për të monitoruar fundin e oqeanit është shumë i kushtueshëm, vetëm disa ekzistojnë globalisht, thonë shkencëtarët. Dr Giuseppe Marra nga NPL ka thënë për BBC se:

70% e sipërfaqes së Tokës është ujë, por të gjitha stacionet sizmike janë në tokë, sepse është shumë e vështirë dhe e shtrenjtë të instalosh sensorë të përhershëm në fund të detit.

Vlerësohet se ka më shumë se 430 në mbarë botën, që përfshijnë distanca prej 1.3 milion km. Sipas Dr Marra, dridhjet, presioni dhe ndryshimet e temperaturës ndikojnë, në një sasi shumë të vogël, në shpejtësinë e dritës ndërsa ajo udhëton nëpër kabllo, të cilën instrumentet jashtëzakonisht të ndjeshme më pas mund ta zbulojnë. Studiuesit thanë se kishin zbuluar tërmete dhe “sinjale oqeanike”, të tilla si valët dhe rrymat, duke përdorur një lidhje 5860 km EXA Infrastructure me fibra optike midis Southport, Lancashire dhe Halifax, Kanada. Shkencëtarët ishin në gjendje të përdornin hapësira individuale të kabllove midis përsëritësve dhe pajisjeve që ndihmojnë në rritjen e sinjalit, si sensorë të veçantë.

Nëse e zbatojmë këtë teknikë në një numër të madh kabllosh, ne mund ta transformojmë këtë infrastrukturë nënujore në një grup gjigant detektorësh për tërmetet, rrymat e oqeanit dhe më shumë. Zgjerimi i rrjetit sizmik nga toka në fund të detit do të përmirësojë të kuptuarit tonë për strukturën e brendshme të Tokës dhe sjelljen e saj dinamike.

Sensorët e bazuar tek kabllo mund të identifikojnë “zonën epicentrale” të një tërmeti në të njëjtën mënyrë si sizmometrat me bazë tokësore, sugjerojnë studiuesit. Dhe teknika hapi mundësi të tjera, të tilla si monitorimi i rrymave të ujit të thellë për ndryshimet e shkaktuara nga ngrohja globale.

Ekziston gjithashtu mundësia e paprovuar e përdorimit të kabllove për të monitoruar sesi ndryshimet klimatike ndryshojnë temperaturat në dyshemenë e detit. Gjiganti i teknologjisë Google u përfshi në kërkime, si dhe Universiteti i Edinburgut, Shërbimi Gjeologjik Britanik dhe Istituto Nazionale di Ricerca Metrologica, në Itali. Brian Baptie, kreu i ekipit të sizmologjisë së Tokës për Shërbimin Gjeologjik Britanik, tha se kërkimi mund të transformojë aftësinë e shkencëtarëve për të bërë matje në zona të gjera të sipërfaqes së Tokës ku ishte shumë e vështirë të përdoreshin teknologjitë konvencionale.

Kjo krijon një mundësi të mahnitshme për të vëzhguar tërmetet në mes të oqeaneve në një distancë të afërt, si dhe mundësinë joshëse të matjes së fenomeneve të tjera natyrore si shpërthimet vullkanike nënujore dhe cunami në të ardhmen.